Sociale competenties

Andere kinderen

Andere kinderen | Sociale competenties

Als ViaViela gastouder werk je vanuit de vier pedagogische basisdoelen van prof. J.M.A. Riksen-Walraven zoals genoemd in de Wet kinderopvang. Deze doelen vormen de basis voor het pedagogisch beleid van ViaViela. ViaViela ondersteunt je met tools die je helpen de vier basisdoelen en het pedagogisch beleid in de praktijk te brengen. Zo werken we met een pedagogisch werkplan in de vorm van het Pedagogisch kwaliteitshuis.

Ga je mee naar de derde kamer op de eerste verdieping ...


Inhoud

Binnen jouw opvang heb je aandacht voor de sociale ontwikkeling van je opvangkinderen. Onderdeel hiervan is de emotionele ontwikkeling. Jouw opvang is bij uitstek een plek waar kinderen spelenderwijs met en van elkaar kunnen leren over relaties, emoties, sociaal gedrag en over hoe je met elkaar omgaat. Ook bevat deze nieuwsbrief een praktische tipsheet over het helpen herkennen, benoemen en reguleren van emoties. En lees je meer over de mooiste boeken rond het thema ‘Samen spelen, samen delen’.


Sociale relaties bij de gastouder

Jouw opvang is voor je opvangkinderen een plek waar zij sociale relaties opbouwen met andere kinderen. Soms zijn de kinderen leeftijdsgenoten en sluiten hun belevingswerelden goed op elkaar aan. Maar er kan ook sprake zijn van een groter leeftijdsverschil, wat weer andere sociale vaardigheden vergt. Psycholoog Paul van Geert zegt hierover: ‘elk kind heeft eigen behoeftes, verlangens en belangen die het wil realiseren. Dit leidt tot een complex spel van onderlinge afstemming. Met ruzies, emoties, wisselende vriendschappen en met momenten van alleen of samen spelen. Uiteindelijk leidt het tot vaste en herkenbare patronen van onderling sociaal handelen. Dit proces organiseert zichzelf spontaan, volwassenen hoeven slechts af en toe tussenbeide te komen’.

Sociale relaties tussen kinderen komen dus vaak los van volwassenen, tijdens de dagelijkse bezigheden en in het vrije spel tot stand. Tijdens de opvang zijn er ook momenten waarop er gedrag van kinderen gevraagd wordt, dat zich minder snel van nature ontwikkelt. Denk hierbij aan: op je beurt wachten, luisteren naar elkaar en rekening houden met elkaars belangen en behoeften. Als gastouder ben jij in de ideale positie om kinderen te begeleiden bij deze sociale interacties.


Prosociaal gedrag

Prosociaal gedrag is gedrag gericht op de ander, met de bedoeling een ander bij te staan. Voorbeelden van prosociaal gedrag zijn: troosten, elkaar helpen, verzorgen, geruststellen, samenwerken, samen delen en begrip tonen voor elkaar. Vanaf de peuterleeftijd zijn kinderen steeds beter in staat tot prosociaal gedrag: ze voelen de behoefte van een ander steeds beter aan en willen graag helpen.

Hoe bevorder je prosociaal gedrag?


Start de dag bijvoorbeeld met een liedje waarbij de kinderen elkaars namen mogen noemen. Benoem wie er is, en wie er eventueel ontbreekt. Of maak er een spelletje van en laat de kinderen een foto ophangen van de kinderen die er zijn.

Laat zien hoe je iets vriendelijk vraagt. Let hierbij op de woorden die je gebruikt én de toon waarop je je vraag stelt.

Benadruk dit gedrag en voorkom dat de aandacht vooral uitgaat naar negatief gedrag.

Door goed te observeren zie je kansen om kinderen een extra impuls te geven bij het samenwerken en het leren om samen te delen. Je kunt ze hierbij regelmatig observeren en ze gericht benaderen met het oog hierop. Je kunt hierbij ook rekening houden tijdens het plannen van activiteiten. Richt je hierbij op een bepaald kind of juist een groepje kinderen. 


Activiteit 1

Het document '(Her)kennen van emoties' bevat verschillende activiteiten waarmee je je opvangkinderen op een laagdrempelige manier leert emoties herkennen en reguleren.

Naar activiteit 1


Activiteit 2

We delen graag onze favoriete boeken over het onderwerp ‘Samen spelen, samen delen’ met je. En natuurlijk komen hierin alle emoties voorbij!

Naar activiteit 2


Dit ben ik!

Om de sociale competenties van kinderen in kaart te brengen, heeft ViaViela het observatie instrument ‘Dit ben ik!’ ontwikkeld. Kijk eens in de Kenniswijzer van Mijngastouderburo.nl. Hier vind je gratis alle materialen van ‘Dit ben ik!’

Naar Mijngastouderburo.nl