Interactief voorlezen: Uitleg, Voordelen + Stappenplan

Wat is interactief voorlezen?

Een boek interactief voorlezen betekent de kinderen bij het verhaal betrekken en ze tijdens het voorlezen de ruimte geven om spontaan te reageren. Het werkt het beste om een boek meerdere keren en op verschillende momenten voor te lezen. Hierdoor denken ze steeds beter na over het verhaal. Kinderen houden van herhaling en doordat ze weten wat er komt, kunnen ze makkelijker meedoen en reageren.

Waarom is interactief voorlezen belangrijk voor jonge kinderen?

Interactief voorlezen is méér dan gezellig samen een boekje lezen. Het is een krachtig pedagogisch hulpmiddel dat de ontwikkeling van jonge kinderen op meerdere vlakken stimuleert. Hieronder lees je waarom deze manier van voorlezen zo waardevol is voor kinderen tot 4 jaar:

1. Taalontwikkeling

Door actief in gesprek te gaan tijdens het voorlezen, vergroot je op een speelse manier de woordenschat van je kind. Je introduceert nieuwe woorden, benoemt emoties en situaties, en moedigt je kind aan om zelf ook iets te zeggen of vragen te stellen.

Ook zinsopbouw en taalbegrip worden gestimuleerd. Je kind leert hoe zinnen zijn opgebouwd en wat woorden betekenen in een bepaalde context. Dit vormt een belangrijke basis voor later lezen en schrijven.

2. Stimuleren van denken en fantasie

Interactie zorgt ervoor dat je kind actief meedoet in het verhaal. Door vragen te stellen als “Wat denk je dat er nu gebeurt?” of “Hoe zou jij je voelen als…?” leer je je kind om na te denken, verbanden te leggen en zich in te leven in personages. Het prikkelt de fantasie en leert kinderen om verder te denken dan wat er letterlijk op de pagina staat. Zo ontstaat er ruimte voor creativiteit én cognitieve groei.

3. Emotionele ontwikkeling en hechting

Samen lezen is een moment van rust, aandacht en verbinding. Je kind voelt zich gezien en gehoord — en dat is precies wat jonge kinderen nodig hebben om zich veilig te voelen. Daarnaast versterkt interactief voorlezen de band tussen ouder en kind. Door samen te lachen, mee te leven en stil te staan bij emoties in het verhaal, ontstaat een gevoel van nabijheid en vertrouwen.

Stappenplan interactief voorlezen

Met onderstaand stappenplan ga je zelf eenvoudig aan de slag met het interactief voorlezen van jullie favoriete boeken.

Stap 1: Voorbereiding

Kies een boek en lees het eerst zelf. Zoek leuke voorwerpen die bij het boek passen: bijvoorbeeld speelgoeddieren bij het beok ‘Kleine blauwe truck’ (een paard, eend, schaap, geit, varken, pad) en een rol wc-papier bij ‘Hé, wie zit er op de wc?’.

Stap 2: Introductie

Bij de eerste stap introduceer je het prentenboek op een speelse manier. Kinderen komen hierdoor in de sfeer van het boek. Zorg ervoor dat de kinderen jou en het boek goed kunnen zien.

Bekijk de voorkant van het boek en ga hierover in gesprek:
• Wat staat er op de kaft?
• Waar zal het boek over gaan?
• Praat door op de verwachtingen
• Blader door het boek heen, maar lees nog niet voor
• Wat zien de kinderen?
• Laat kinderen vrij vertellen en reageren op wat ze zien

Stap 3: Gebruik de voorwerpen

Je gaat opnieuw met het boek aan de slag. Maak hierbij gebruik van de voorwerpen die je bij het boek gevonden
hebt om begrippen te verduidelijken:
• Lees het boek voor
• Sta stil bij de personages
• Vraag de kinderen om dingen aan te wijzen. Bijvoorbeeld: “Waar is de walvis?”
• Leg moeilijke begrippen uit. Bijvoorbeeld: ‘eenzaam’
• Blijf dicht bij de letterlijke tekst
• Laat de kinderen het verhaal met zoveel mogelijk zintuigen ‘beleven’

Stap 4: Neem afstand

Bij deze stap neem je meer afstand van het verhaal. Laat de kinderen vertellen over hun eigen ervaring. Zijn zij wel eens op het strand geweest? Hebben zij een vis als huisdier? Probeer samen met de kinderen verbanden te leggen met het verhaal.
• Stel waarom vragen. Bijvoorbeeld: “Waarom ligt de walvis in de badkuip?”
• Vraag de kinderen om iets uit te leggen. Bijvoorbeeld: “Hoe kan Boy ervoor zorgen dat de walvis niet op het droge blijft?”
• Laat de kinderen voorspellen wat er gaat gebeuren.

Stap 5: Aandacht voor de globale verhaallijn

Bij de laatste stap is er meer aandacht voor de globale verhaallijn. Dit kun je als volgt doen:
• Laat de kinderen het verhaal in eigen woorden vertellen
• Laat de kinderen het verhaal naspelen
• Laat de kinderen iets mee brengen van thuis passend bij het verhaal en hierover vertellen
• Ga op zoek naar het boek De kleine walvis in de winter
• Laat een kind het boek eens voorlezen of over het boek vertellen

Kies geschikte boeken

Hoe kies je een geschikt boek om interactief voor te lezen bij jonge kinderen? Het helpt om boeken te kiezen die aansluiten bij hun belevingswereld, eenvoudig van opzet zijn en visueel uitnodigen tot gesprek.

Let bij het kiezen van een boek op:

• Duidelijke illustraties – heldere, herkenbare plaatjes helpen kinderen om het verhaal beter te begrijpen en actief mee te kijken.
• Herhaling – jonge kinderen houden van herhaling. Terugkerende zinnen of patronen nodigen uit tot voorspellen en meedoen.
• Eenvoudige thema’s – kies onderwerpen die aansluiten bij het dagelijkse leven van je kind: naar bed gaan, dieren, emoties, eten of het weer.

Wil je inspiratie voor geschikte boeken per leeftijd? Bekijk hier een selectie van fijne voorleesboeken voor jonge kinderen.

Zelf aan de slag

Interactief voorlezen is een waardevolle manier om je kind te helpen groeien – in taal, gevoel en zelfvertrouwen. En het mooie is: je hoeft er niets bijzonders voor te kunnen of te kopen. Met een beetje aandacht, een goed gekozen boek en een open houding maak je van elk voorleesmoment iets bijzonders. Download ons gratis Stappenplan  ‘Interactief voorlezen in 5 stappen’ – ideaal om bij de hand te houden tijdens het voorlezen. Succes!