Basisdoel 2: Persoonlijke competenties

Jij als gastouder

Kinderen leren door jouw begeleiding hun persoonlijke competenties te ontwikkelen: zelfstandigheid, zelfvertrouwen en flexibiliteit. Jij stimuleert hen door aan te moedigen, te helpen waar nodig en hen ook ruimte te geven om zelf te proberen. Zo leren ze veerkracht en bouwen ze hun talenten verder uit.

Header Basisdoel 2 Persoonlijke competenties

Eigen tempo en talent

Binnen jouw opvang heb je speciale aandacht voor de ontwikkeling van je opvangkinderen. Je biedt hen de mogelijkheid zich in een eigen tempo en vanuit eigen talenten, voorkeuren en behoeften te ontwikkelen en ontplooien. Hier vind je informatie om je opvangkinderen nog gerichter te stimuleren bij het ontwikkelen van persoonlijke competenties. Daarnaast hebben we binnen dit thema twee activiteiten voor je klaargezet waarmee jij direct binnen jouw opvang aan de slag kan.

Eigen persoonlijkheid

Met persoonlijke competenties bedoelen we dat kinderen stap voor stap leren wie ze zelf zijn en wat ze kunnen. Ze ontwikkelen eigenschappen zoals zelfvertrouwen, zelfstandigheid, veerkracht (weer opstaan als iets tegenzit) en flexibiliteit (meebewegen met veranderingen). Deze vaardigheden helpen kinderen later om problemen op te lossen en zich goed aan te passen aan nieuwe situaties.

Brede ontwikkeling

We spreken van competenties binnen vier ontwikkelingsgebieden. Deze gebieden hangen met elkaar samen en beïnvloeden elkaar. Ze vormen samen de brede ontwikkeling:

  • Motorische en sensomotorische ontwikkeling

    De motorische en sensomotorische (zintuiglijke) ontwikkeling vormen de basis voor alle andere ontwikkelingsgebieden. Alle kinderen tussen nul en vier jaar maken op dit gebied dezelfde ontwikkeling door met dezelfde mijlpalen. Wel is het zo dat elk kind deze ‘stappen’ zet op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo. Als gastouder ben jij een heel belangrijke factor bij het stimuleren van deze ontwikkeling. Jij biedt je opvangkinderen de gelegenheid en ruimte om te ontdekken en zo de motoriek en zintuigen te ontwikkelen. Dit ontdekken gebeurt door: bewegen, voelen, zien, ruiken, horen en proeven.
  • Sociaal-emotionele ontwikkeling

    Sociaal-emotionele ontwikkeling is het proces waarbij kinderen leren om samen met anderen handelingen uit te voeren. Deze handelingen moeten zoveel mogelijk aansluiten bij de individuele en sociale behoeften. Als gastouder is het jouw doel om sociale interacties tussen een kind, jouzelf en de andere kinderen te bevorderen. Hierin geef jij zelf het goede voorbeeld: jij handelt en reageert zoals je dat bij de kinderen ook graag zou zien. Kinderen zien jou als hun grote voorbeeld en leren veel door jou te observeren én te imiteren.

Jouw kwaliteitshuis

Jij kunt als gastouder de ontwikkeling van persoonlijke competenties van je opvangkinderen stimuleren. Hierbij spelen verschillende aspecten een rol:

  • Spelen = leren

    Jonge kinderen leren door te spelen. Ze kijken naar wat anderen doen en doen dat na. Ze proberen hoe iets werkt en leren al doende hoe het moet. Daarbij blijven ze volhouden tot het lukt. Kinderen ontwikkelen zich door onbewust datgene te kiezen waardoor ze een volgende stap in hun ontwikkeling maken
  • Kinderen zijn de motor van hun eigen ontwikkeling

    Kinderen ontwikkelen zich stap voor stap en leren daarbij veel van wat ze zelf ontdekken. Soms kunnen ze iets al helemaal zelfstandig, maar vaak hebben ze nog een beetje hulp nodig om nieuwe vaardigheden onder de knie te krijgen. Als gastouder speel jij daarin een belangrijke rol. Door kinderen aan te moedigen, te helpen of een voorbeeld te geven, leren ze dingen die ze anders misschien pas later zouden leren. Zo stimuleer je hun ontwikkeling en geef je ze net dat extra steuntje in de rug.

    Daarbij is het belangrijk dat je goed kijkt naar wat een kind al kan en waar zijn of haar interesse ligt. Door hierop aan te sluiten en dit te volgen met ons observatie-instrument ‘Dit ben ik!’, ondersteun je ieder kind op een manier die past bij zijn of haar eigen tempo en persoonlijkheid.

  • In de praktijk

    Binnen je opvang geef jij je opvangkinderen de ruimte en gelegenheid om zelf te ontdekken wat hun (on)mogelijkheden zijn. Deze dynamiek van onderzoeken, ontdekken, spelen en herhalen is een belangrijk aandachtspunt in de talentontwikkeling. Je kijkt gericht naar ieder kind: waar is het mee bezig, waar gaat de aandacht naartoe en op welke manier onderzoekt het kind? Hier sluit je in de ontwikkelingsstimulering op aan. Talent kan zich ontwikkelen als je het ziet en er op ingaat. Het is belangrijk dat naast het kansen grijpen, kinderen in een uitdagende omgeving komen die mogelijkheden biedt en uitdaagt.

Aan de slag

Ga aan de slag met activiteiten die speciaal gericht zijn op 'Jij als gastouder' en het basisdoel 'Persoonlijke competenties'

Observeren

In de eerste activiteit leer je hoe je met behulp van observeren ouders en verzorgers van je opvangkinderen goed op de hoogte kunt houden over de ontwikkeling van hun kind.

Download activiteit 1

Interactief voorlezen

Bij de tweede activiteit krijg je uitleg over interactief voorlezen en hoe je dit kunt toepassen binnen jouw opvang.

Download activiteit 2

Pedagogiek voor gastouders

Persoonlijke competenties
Jij als gastouder
Theorie
Praktijk
Pedagogisch kwaliteitshuis
Pedagogisch kwaliteitshuis, huis

Handboek Pedagogiek voor gastouders

Wil jij niet wachten tot je alle pedagogische nieuwsbrieven van ViaViela ontvangen hebt? Download dan nu het Handboek Pedagogiek voor gastouders.

Download het handboek